Het is tegenwoordig verleidelijk om als IT’er een specialisme te kiezen. Bedrijven en opleidingen duwen hun werknemers en studenten dan ook zachtjes in die richting. ‘Allrounder’ en ‘generalist’ zijn bijna vieze woorden geworden. Dat terwijl we juist deze mensen ook nodig hebben.
Ik ben jaren geleden bij een bedrijf begonnen waar direct gezegd werd: “Jullie waren generalisten, maar vanaf nu worden jullie IT-specialisten.” De bedoeling was dus dat we allemaal in een specialisme, een keurslijf geduwd werden, zonder dat we hier zelf om gevraagd hadden.
Dat is tegenwoordig een trend. In mijn werkzaamheden zie ik dat er steeds meer specialisten zijn die zich op specifieke diensten en onderdelen van IT richten. Er zijn IT’ers die zich bijvoorbeeld alleen maar met Exchange bezighouden, of alleen maar met Office 2019, afgezien van de ‘klassieke’ specialisaties zoals storage en networking.
Ik zie dit fenomeen ook in het dagelijks leven en dan met name bij jonge mensen.
Al op vroege leeftijd wordt er aangdrongen zich te specialiseren en zich voor te bereiden op een beroepskeuze terwijl veel en wellicht zelfs de meeste jongeren hier nog niet mee bezig zijn, laat staan klaar voor zijn.
Laat het duidelijk zijn, een specialist is ontzettend waardevol. Ik ben soms best wel jaloers op de mensen naast me die in detail zoveel meer weten en kunnen met het onderwerp waarmee ze bezig zijn maar ik merk ook dat specialisten met hun eigen valkuilen komen
Hoe steekt alles in elkaar?
Wat ik namelijk zie is dat er mensen zijn die zo gespecialiseerd zijn, dat ze het overzicht missen. Ze weten bij wijze van spreken niet wat er bij je buurman op kantoor gebeurt. Dat is niet erg als een probleem zich beperkt tot jouw specialisme maar dat is niet altijd het geval.
Een probleem kan ontstaan door een kapotte schakel in een serie van diensten en processen. Ben jij alleen maar bezig met Exchange en ligt de oorzaak van een probleem rondom Exchange ergens anders? Dan is de kans groot dat je het niet vindt. Je bestrijdt dan symptomen, maar niet het onderliggende probleem.
Het is voor bedrijven dus belangrijk dat er ook iemand aanwezig is die bredere kennis heeft en weet hoe dingen in elkaar haken, met name tijdens het uitvoeren van projecten of het oplossen van complexe issues. Dat kan best een specialist zijn. Iemand die net als ik ooit onderaan de ladder is begonnen, doet onderweg veel kennis op. Ook al gaat diegene zich – net als ik – later specialiseren, dan blijft die brede kennis behouden.
Er is balans nodig
Betekent dit dat de specialist moet verdwijnen? Zeker niet. Specialisten hebben ontzettend veel voordelen dankzij hun diepgaande kennis over één onderwerp. Zij zien problemen binnen hun eigen gebied die een ander nooit zou zien, omdat diegene niet weet waar je moet zoeken.
Een specialist zal het echter het onderliggende probleem van de symptomen die hij ziet niet snel vinden als dat probleem zich buiten zijn werkveld bevindt. Dat is waar je een allrounder voor nodig hebt, die de verbanden ziet en weet hoe alles in elkaar steekt. Kortom: je hebt een balans tussen die twee nodig.
‘Allrounder’ en ‘generalist’ zijn dus geen vieze woorden. Want wie zoek je als je een pro-troubleshooter nodig hebt? De allrounder!
Sander Bruijs is IT consultant met ruim 25 jaar ervaring in het vak.
Legt zich de laatste jaren vooral toe op migratie- en adoptieprojecten,
Werkt voor SBC.